WikiDer > Anadolu Eyalet

Anatolia Eyalet
یyاlt آnطzwly
Eylat-i Anaṭoli
Eyalet ning Usmonli imperiyasi
1393–1841
Anadolu Eyalet, Usmonli imperiyasi (1609) Kopie.png
1609 yilda Anadolu Eyalet
PoytaxtAnqara, Kütahya
Tarix 
• tashkil etilgan
1393
• bekor qilingan
1841
Oldingi		Muvaffaqiyatli
Usmonli amirligi
Palaiologos sulolasi ostidagi Vizantiya imperiyasi
Oydin Eyalet
Anqara Eyalet
Xudvendigar Eyalet
Kastamonu Eyalet
Bugungi qismi kurka

The Anadolu Eyalet (Usmonli turkchasi: یyاlt آnطzwly‎; Eylat-i Anaṭoli)[1] ikkita asosiy viloyatlardan biri edi (Rumeliya ning birinchi yillarida boshqasi bo'lish) Usmonli imperiyasi. U 1393 yilda tashkil etilgan.[2] Uning poytaxti birinchi bo'ldi Anqara markaziy Anadolida, lekin keyin ko'chib o'tdi Kütahya g'arbiy Anadolida. 19-asrda uning maydoni 65,804 kvadrat milni tashkil etgan (170,430 km)2).[3]

Anatoliya viloyatining tashkil etilishi 1393 yilda, Sulton bo'lganida bo'lib o'tdi Bayezid I (r. 1389-1402) tayinlandi Qora Timurtash kabi beylerbey Bayezidning Evropadagi qarshi kampaniyasida yo'qligi paytida noibi Anadolida bo'lgan Valaxiyalik Mirça I.[4][5] Anadolu viloyati - dastlab nomlangan beylerbeylik yoki umuman vilayet ("viloyat"), faqat 1591 yildan keyin atama bo'lgan eyalet ishlatilgan[5]- keyin tuzilgan ikkinchisi edi Rumeliya Eyaletva shunga qarab viloyatlarning ierarxiyasida tartiblangan.[6] Viloyatning birinchi poytaxti bo'lgan Anqara, ammo 15-asrning oxirida u ko'chirildi Kütahya.[6]

Ning bir qismi sifatida Tanzimat islohotlari, Anadolu Eyalet tarqatib yuborildi v. 1841 va kichik viloyatlarga bo'lingan, garchi turli olimlar tarqatish uchun qarama-qarshi sanalar berishgan bo'lsa-da, 1832 yildan 1864 yilgacha.[6]

Ma'muriy bo'linmalar

Eyalet 1530 yilda o'n yettita sanjakdan (liva) iborat edi[7]
  1. Saruhan shahridan Sanjak
  2. Kütahya shahridagi Sanjak
  3. Oydinlik Sanjak
  4. Menteshe shahridan Sanjak
  5. Teke shahridan Sanjak
  6. Hamid-ilining Sanjagi
  7. Qoraxisar-i Sahibdan Sanjak
  8. Sulton-Onining Sanjagi
  9. Xudvendigarlik Sanjak
  10. Koca-ilining Sanjagi
  11. Bolu shahridagi Sanjak
  12. Kastamonudan Sanjak
  13. Kankiri shahridagi Sanjak (Cankırı)
  14. Anqaraning Sanjak
  15. Alayyalik Sanjak
  16. Karesi shahridagi Sanjak
  17. Biga shahridan Sanjak
Eyalet 1550-51 yillarda o'n ettita sanjakdan (liva) iborat edi[8]
  1. Saruhan shahridan Sanjak
  2. Kütahya shahridagi Sanjak
  3. Oydinlik Sanjak
  4. Menteshe shahridan Sanjak
  5. Teke shahridan Sanjak
  6. Hamid-ilining Sanjagi
  7. Qoraxisar-i Sahibdan Sanjak
  8. Sulton-Onining Sanjagi
  9. Xudvendigarlik Sanjak
  10. Koca-ilining Sanjagi
  11. Bolu shahridagi Sanjak
  12. Kastamonudan Sanjak
  13. Kankiri shahridagi Sanjak (Cankırı)
  14. Anqaraning Sanjak
  15. Alayyalik Sanjak
  16. Karesi shahridagi Sanjak
  17. Biga shahridan Sanjak
Eyalet 1609 yilda o'n beshta sanjakdan iborat edi:[9]
  1. Kütahya shahridagi Sanjak (Liva-i Kütahya, Pasha Sanjaki , Kütahya)
  2. Saruhan shahridan Sanjak (Liva-i Saruhan Hass-ı Mir Liva, (Manisa)
  3. Oydinning Sanjagi (Liva-i Aydin, Oydin)
  4. Xudvendigardan Sanjak (Liva-i Xudvendigar, Bursa)
  5. Kastamonudan Sanjak (Liva-i Kastamonu, Kastamonu)
  6. Menteshe shahridan Sanjak (Liva-i Menteşe, Mug'la)
  7. Bolu shahridagi Sanjak (Liva-i Bolu, Bolu)
  8. Anqaraning Sanjak (Liva-i Bankara, Anqara)
  9. Qoraxisar-i Sohibdan Sanjak (Liva-i Karahisar-ı Sahib, Afyonkaraxisar)
  10. Teke shahridan Sanjak (Liva-i Teke, Antaliya)
  11. Kangiri shahridagi Sanjak (Liva-i Kangiri, Cankırı)
  12. Hamidning Sanjagi (Liva-i Hamid, Isparta)
  13. Sultonuni Sanjak (Liva-i Sultanönü, Eskishehir)
  14. Karasidagi Sanjak (Liva-i Karasi, Balikesir)
Eyalet 1700 dan 1740 yilgacha o'n besh sanjakdan iborat edi:[10]
  1. Kütahya shahridagi Sanjak (Pasha Sanjaki, Kütahya)
  2. Xudvendigardan Sanjak (Bursa)
  3. Bolu shahridagi Sanjak (Bolu)
  4. Kastamonudan Sanjak (Kastamonu)
  5. Karasidagi Sanjak (Balikesir)
  6. Sultonuni Sanjak (Eskishehir)
  7. Saruhan shahridan Sanjak (Manisa)
  8. Qoraxisar-i Sohibdan Sanjak (Afyonkaraxisar)
  9. Hamidning Sanjagi (Isparta)
  10. Anqaraning Sanjak (Anqara)
  11. Kankiri shahridagi Sanjak (Cankırı)
  12. Oydinning Sanjagi (Oydin)
  13. Teke shahridan Sanjak (Antaliya)
  14. Menteshe shahridan Sanjak (Mug'la)
  15. Beybozariydan Sanjak (Beypazari)

Adabiyotlar

  1. ^ "Usmonli imperiyasining ba'zi viloyatlari". Geonames.de. Arxivlandi asl nusxasi 2013 yil 28 sentyabrda. Olingan 25 fevral 2013.
  2. ^ Usmonli imperiyasining ensiklopediyasi, p. 14, soat Google Books Gábor Agoston, Bryus Alan Masters tomonidan
  3. ^ Ommabop entsiklopediya: yoki suhbatlar lug'ati, 6-jild, p. 698, da Google Books
  4. ^ Ménage, V. L. (1986). "Beglerbegī". Islom entsiklopediyasi, yangi nashr, I tom: A – B. Leyden va Nyu-York: BRILL. 1159–1160-betlar. ISBN 90-04-08114-3.
  5. ^ a b İnaljik, Halil (1991). "Eyalet". Islom entsiklopediyasi, yangi nashr, II jild: C –G. Leyden va Nyu-York: BRILL. 721-724 betlar. ISBN 90-04-07026-5.
  6. ^ a b v Birken, Andreas (1976). Provinzen des Osmanischen Reiches. Beihefte zum Tübinger Atlas des Vorderen Orients (nemis tilida). 13. Reyxert. p. 115. ISBN 9783920153568.
  7. ^ Rumeli Eyaleti. Anqara: Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. 2013. p. 11.
  8. ^ Emecen, Feridun (1998). "Osmanlı Taşra Teshkilatining Kaynaklarından 957-958 (1550-1551) Tarixli Sancak Tevcih Defteri (42 sahifa bilan birga)". Belgeler. XIX: 53-98 - Turk Tarix Kurumu orqali.
  9. ^ Çetin Varlık, Anadolu Eyaleti Kuruluşu ve Gelişimi, Osmanlı, Cilt 6: Teshkilat, Yeni Türkiye Yayınları, Anqara, 1999, ISBN 975-6782-09-9, p. 125. (turk tilida)
  10. ^ Orxan Kilich, XVII. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Devletinin Eyalet ve Sancak Teskilatlanması, Osmanlı, Cilt 6: Teshkilat, Yeni Türkiye Yayınları, Anqara, 1999, ISBN 975-6782-09-9, p. 93. (turk tilida)