WikiDer > Karleman matritsasi

Matematikada a Karleman matritsasi konvertatsiya qilish uchun ishlatiladigan matritsa funktsiya tarkibi ichiga matritsani ko'paytirish. Tez-tez takrorlanish nazariyasida doimiylikni topish uchun foydalaniladi funktsiyalarning takrorlanishi buni takrorlash mumkin emas naqshni aniqlash yolg'iz. Carleman matritsalarining boshqa ishlatilishi nazariyasida uchraydi ehtimollik ishlab chiqarish funktsiyalari va Markov zanjirlari.

Ta'rif

The Karleman matritsasi cheksiz farqlanadigan funktsiyaning ${ displaystyle f (x)}$ quyidagicha aniqlanadi:

${ displaystyle M [f] _ {jk} = { frac {1} {k!}} left [{ frac {d ^ {k}} {dx ^ {k}}} (f (x)) ^ {j} right] _ {x = 0} ~,}$

qondirish uchun (Teylor seriyasi) tenglama:

${ displaystyle (f (x)) ^ {j} = sum _ {k = 0} ^ { infty} M [f] _ {jk} x ^ {k}.}$

Masalan, hisoblash ${ displaystyle f (x)}$ tomonidan

${ displaystyle f (x) = sum _ {k = 0} ^ { infty} M [f] _ {1, k} x ^ {k}. ~}$

shunchaki 1-qatorning nuqta-mahsulotiga teng ${ displaystyle M [f]}$ ustunli vektor bilan ${ displaystyle left [1, x, x ^ {2}, x ^ {3}, ... right] ^ { tau}}$.

Yozuvlari ${ displaystyle M [f]}$ keyingi qatorda ning ikkinchi kuchini bering ${ displaystyle f (x)}$:

${ displaystyle f (x) ^ {2} = sum _ {k = 0} ^ { infty} M [f] _ {2, k} x ^ {k} ~,}$

va shuningdek, nolinchi kuchga ega bo'lish uchun ${ displaystyle f (x)}$ yilda ${ displaystyle M [f]}$, biz nollarni o'z ichiga olgan 0 qatorini birinchi pozitsiyadan tashqari hamma joyda qabul qilamiz

${ displaystyle f (x) ^ {0} = 1 = sum _ {k = 0} ^ { infty} M [f] _ {0, k} x ^ {k} = 1 + sum _ _ k = 1} ^ { infty} 0 * x ^ {k} ~.}$

Shunday qilib, ning nuqta mahsuloti ${ displaystyle M [f]}$ ustunli vektor bilan ${ displaystyle left [1, x, x ^ {2}, ... right] ^ { tau}}$ ustunli vektorni beradi ${ displaystyle left [1, f (x), f (x) ^ {2}, ... right] ^ { tau}}$

${ displaystyle M [f] * left [1, x, x ^ {2}, x ^ {3}, ... right] ^ { tau} = left [1, f (x), ( f (x)) ^ {2}, (f (x)) ^ {3}, ... right] ^ { tau}.}$

Qo'ng'iroq matritsasi

The Qo'ng'iroq matritsasi funktsiya ${ displaystyle f (x)}$ sifatida belgilanadi

${ displaystyle B [f] _ {jk} = { frac {1} {j!}} left [{ frac {d ^ {j}} {dx ^ {j}}} (f (x)) ^ {k} right] _ {x = 0} ~,}$

tenglamani qondirish uchun

${ displaystyle (f (x)) ^ {k} = sum _ {j = 0} ^ { infty} B [f] _ {jk} x ^ {j} ~,}$

shunday ko'chirish yuqoridagi Carleman matritsasi.

Jabotinskiy matritsasi

Eri Jabotinskiy 1947 yilgi matritsalar kontseptsiyasini ko'pburchaklar konvolusiyalarini aks ettirish maqsadida ishlab chiqdi. "Analitik takrorlash" (1963) maqolasida u "vakillik matritsasi" atamasini kiritdi va ushbu tushunchani ikki tomonlama cheksiz matritsalarga umumlashtirdi. Ushbu maqolada faqat turdagi funktsiyalar mavjud ${ displaystyle f (x) = a_ {1} x + sum _ {k = 2} ^ { infty} a_ {k} x ^ {k}}$ muhokama qilinadi, ammo funktsiyaning ijobiy * va * salbiy kuchlari uchun ko'rib chiqiladi. Bir qancha mualliflar Bell matritsalarini "Jabotinskiy matritsa" deb atashadi (D. Knuth 1992, W.D. Lang 2000) va ehtimol bu yanada kanonik nomga aylanishi mumkin.

Analitik takrorlash Muallif (lar): Eri Jabotinskiy Manba: Amerika matematik jamiyati operatsiyalari, jild. 108, № 3 (1963 yil sentyabr), 457-477 betlar. Nashr qilgan: Amerika Matematik Jamiyati Barqaror URL: https://www.jstor.org/stable/1993593Kirish: 19/03/2009 15:57

Umumlashtirish

Funktsiyaning Karleman matritsasini umumlashtirish har qanday nuqta atrofida aniqlanishi mumkin, masalan:

${ displaystyle M [f] _ {x_ {0}} = M_ {x} [x-x_ {0}] M [f] M_ {x} [x + x_ {0}]}$

yoki ${ displaystyle M [f] _ {x_ {0}} = M [g]}$ qayerda ${ displaystyle g (x) = f (x + x_ {0}) - x_ {0}}$. Bu imkon beradi matritsa kuchi quyidagilar bilan bog'liq bo'lishi kerak:

${ displaystyle (M [f] _ {x_ {0}}) ^ {n} = M_ {x} [x-x_ {0}] M [f] ^ {n} M_ {x} [x + x_ { 0}]}$

Umumiy seriya

Uni yanada umumlashtirishning yana bir usuli - umumiy ketma-ketlik haqida quyidagicha o'ylash:

Ruxsat bering ${ displaystyle f (x) = sum _ {n} c_ {n} (f) cdot psi _ {n} (x)}$ ning ketma-ket yaqinlashuvi bo'lishi kerak ${ displaystyle f (x)}$, qayerda ${ displaystyle { psi _ {n} (x) } _ {n}}$ o'z ichiga olgan bo'shliqning asosidir ${ displaystyle f (x)}$

Biz aniqlay olamiz ${ displaystyle G [f] _ {mn} = c_ {n} ( psi _ {m} circ f)}$, shuning uchun bizda bor ${ displaystyle psi _ {m} circ f = sum _ {n} c_ {n} ( psi _ {m} circ f) cdot psi _ {n} = sum _ {n} G [f] _ {mn} cdot psi _ {n}}$, endi buni isbotlashimiz mumkin ${ displaystyle G [g circ f] = G [g] cdot G [f]}$, agar biz buni taxmin qilsak ${ displaystyle { psi _ {n} (x) } _ {n}}$ uchun ham asosdir ${ displaystyle g (x)}$ va ${ displaystyle g (f (x))}$.

Ruxsat bering ${ displaystyle g (x)}$ shunday bo'ling ${ displaystyle psi _ {l} circ g = sum _ {m} G [g] _ {lm} cdot psi _ {m}}$ qayerda ${ displaystyle G [g] _ {lm} = c_ {m} ( psi _ {l} circ g)}$.

Endi ${ displaystyle sum _ {n} G [g circ f] _ {mn} psi _ {n} = psi _ {l} circ (g circ f) = ( psi _ {l} circ g) circ f = sum _ {m} G [g] _ {lm} ( psi _ {m} circ f) = sum _ {m} G [g] _ {lm} sum _ {n} G [f] _ {mn} psi _ {n} = sum _ {n, m} G [g] _ {lm} G [f] _ {mn} psi _ {n} = sum _ {n} ( sum _ {m} G [g] _ {lm} G [f] _ {mn}) psi _ {n}}$

Birinchi va oxirgi muddatni taqqoslash va ${ displaystyle { psi _ {n} (x) } _ {n}}$ uchun asos bo'lish ${ displaystyle f (x)}$, ${ displaystyle g (x)}$ va ${ displaystyle g (f (x))}$ bundan kelib chiqadiki ${ displaystyle G [g circ f] = sum _ {m} G [g] _ {lm} G [f] _ {mn} = G [g] cdot G [f]}$

Misollar

Agar biz o'rnatgan bo'lsak ${ displaystyle psi _ {n} (x) = x ^ {n}}$ bizda bor Karleman matritsasi

Agar ${ displaystyle {e_ {n} (x) } _ {n}}$ ichki mahsuloti aniqlangan Hilbert Space uchun ortonormal asosdir ${ displaystyle langle f, g rangle}$, biz sozlashimiz mumkin ${ displaystyle psi _ {n} = e_ {n}}$ va ${ displaystyle c_ {n} (f)}$ bo'ladi ${ displaystyle { displaystyle langle f, e_ {n} rangle}}$. Agar ${ displaystyle e_ {n} (x) = e ^ {{ sqrt {-1}} nx}}$ bizda Fourier seriyasida o'xshash narsa bor, ya'ni ${ displaystyle c_ {n} (f) = { cfrac {1} {2 pi}} int _ {- pi} ^ { pi} displaystyle f (x) cdot e ^ {- { sqrt {-1}} nx} dx}$

Matritsa xususiyatlari

Ushbu matritsalar asosiy munosabatlarni qondiradi:

• ${ displaystyle M [f circ g] = M [f] M [g] ~,}$
• ${ displaystyle B [f circ g] = B [g] B [f] ~,}$

bu Karleman matritsasini yaratadi M ning (to'g'ridan-to'g'ri) vakili ${ displaystyle f (x)}$va Bell matritsasi B an vakillikka qarshi ning ${ displaystyle f (x)}$. Mana bu atama ${ displaystyle f circ g}$ funktsiyalar tarkibini bildiradi ${ displaystyle f (g (x))}$.

Boshqa xususiyatlarga quyidagilar kiradi:

• ${ displaystyle , M [f ^ {n}] = M [f] ^ {n}}$, qayerda ${ displaystyle , f ^ {n}}$ bu takrorlanadigan funktsiya va
• ${ displaystyle , M [f ^ {- 1}] = M [f] ^ {- 1}}$, qayerda ${ displaystyle , f ^ {- 1}}$ bo'ladi teskari funktsiya (agar Karleman matritsasi shunday bo'lsa) teskari).

Misollar

Konstantaning Karleman matritsasi:

${ displaystyle M [a] = chap ({ begin {array} {cccc} 1 & 0 & 0 & cdots a & 0 & 0 & cdots a ^ {2} & 0 & 0 & cdots vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} right)}$

Identifikatsiya funktsiyasining Carleman matritsasi:

${ displaystyle M_ {x} [x] = chap ({ begin {array} {cccc} 1 & 0 & 0 & cdots 0 & 1 & 0 & cdots 0 & 0 & 1 & cdots vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} right)}$

Doimiy qo'shimchaning Karleman matritsasi:

${ displaystyle M_ {x} [a + x] = left ({ begin {array} {cccc} 1 & 0 & 0 & cdots a & 1 & 0 & cdots a ^ {2} & 2a & 1 & cdots vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng)}$

Ning Karleman matritsasi voris vazifasi ga teng Binomial koeffitsient:

${ displaystyle M_ {x} [1 + x] = chap ({ begin {array} {ccccc} 1 & 0 & 0 & 0 & 0 & cdots 1 & 1 & 0 & 0 & cdots 1 & 2 & 1 & 0 & cdots 1 & 3 & 3 & 1 & cdots vdots & vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng)}$

${ displaystyle M_ {x} [1 + x] _ {jk} = { binom {j} {k}}}$

Ning Karleman matritsasi logaritma bilan bog'liq (imzolangan) Birinchi turdagi raqamlar miqyosi faktoriallar:

${ displaystyle M_ {x} [ log (1 + x)] = chap ({ begin {array} {cccccc} 1 & 0 & 0 & 0 & 0 & 0 & cdots 0 & 1 & - { frac {1} {2}} & { frac {1} {3}} & - { frac {1} {4}} & cdots 0 & 0 & 1 & -1 & { frac {11} {12}} & cdots 0 & 0 & 0 & 1 & - { frac {3} {2}} & cdots 0 & 0 & 0 & 0 & 0 & 1 & cdots vdots & vdots & vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng)}$

${ displaystyle M_ {x} [ log (1 + x)] _ {jk} = s (k, j) { frac {j!} {k!}}}$

Ning Karleman matritsasi logaritma bilan bog'liq (imzosiz) Birinchi turdagi raqamlar miqyosi faktoriallar:

${ displaystyle M_ {x} [- log (1-x)] = chap ({ begin {array} {cccccc} 1 & 0 & 0 & 0 & 0 & 0 & cdots 0 & 1 & { frac {1} {2}} & { frac {1} {3}} & { frac {1} {4}} & cdots 0 & 0 & 1 & 1 & { frac {11} {12}} & cdots 0 & 0 & 0 & 1 & { frac {3} {2}} & cdots 0 & 0 & 0 & 0 & 0 & 1 & cdots vdots & vdots & vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng)}$

${ displaystyle M_ {x} [- log (1-x)] _ {jk} = | s (k, j) | { frac {j!} {k!}}}$

Ning Karleman matritsasi eksponent funktsiya bilan bog'liq Ikkinchi turdagi raqamlar miqyosi faktoriallar:

${ displaystyle M_ {x} [ exp (x) -1] = chap ({ begin {array} {cccccc} 1 & 0 & 0 & 0 & 0 & 0 & cdots 0 & 1 & { frac {1} {2}} & { frac { 1} {6}} & { frac {1} {24}} & cdots 0 & 0 & 1 & 1 & { frac {7} {12}} & cdots 0 & 0 & 0 & 1 & { frac {3} {2}} & cdots 0 & 0 & 0 & 0 & 1 & cdots vdots & vdots & vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng)}$

${ displaystyle M_ {x} [ exp (x) -1] _ {jk} = S (k, j) { frac {j!} {k!}}}$

Ning Carleman matritsasi eksponent funktsiyalar bu:

${ displaystyle M_ {x} [ exp (ax)] = chap ({ begin {array} {ccccc} 1 & 0 & 0 & 0 & 0 & cdots 1 & a & { frac {a ^ {2}} {2}} & { frac {a ^ {3}} {6}} & cdots 1 & 2a & 2a ^ {2} & { frac {4a ^ {3}} {3}} & cdots 1 & 3a & { frac {9a ^ { 2}} {2}} & { frac {9a ^ {3}} {2}} & cdots vdots & vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng) }$

${ displaystyle M_ {x} [ exp (ax)] _ {jk} = { frac {(ja) ^ {k}} {k!}}}$

Doimiy ko'paytmaning Karleman matritsasi:

${ displaystyle M_ {x} [cx] = chap ({ begin {array} {cccc} 1 & 0 & 0 & cdots 0 & c & 0 & cdots 0 & 0 & c ^ {2} & cdots vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng)}$

Lineer funktsiyaning Carleman matritsasi:

${ displaystyle M_ {x} [a + cx] = left ({ begin {array} {cccc} 1 & 0 & 0 & cdots a & c & 0 & cdots a ^ {2} & 2ac & c ^ {2} & cdots vdots & vdots & vdots & ddots end {qator}} o'ng)}$

Funksiyaning Karleman matritsasi ${ displaystyle f (x) = sum _ {k = 1} ^ { infty} f_ {k} x ^ {k}}$ bu:

${ displaystyle M [f] = left ({ begin {array} {cccc} 1 & 0 & 0 & cdots 0 & f_ {1} & f_ {2} & cdots 0 & 0 & f_ {1} ^ {2} & cdots vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng)}$

Funksiyaning Karleman matritsasi ${ displaystyle f (x) = sum _ {k = 0} ^ { infty} f_ {k} x ^ {k}}$ bu:

${ displaystyle M [f] = chap ({ begin {array} {cccc} 1 & 0 & 0 & cdots f_ {0} & f_ {1} & f_ {2} & cdots f_ {0} ^ {2} & 2f_ {0} f_ {1} & f_ {1} ^ {2} + 2f_ {0} f_ {2} & cdots vdots & vdots & vdots & ddots end {array}} o'ng) }$

Carleman Approximation

Quyidagi avtonom chiziqli bo'lmagan tizimni ko'rib chiqing:

${ displaystyle { dot {x}} = f (x) + sum _ {j = 1} ^ {m} g_ {j} (x) d_ {j} (t)}$

qayerda $R {n}} dagi { displaystyle x$ tizim holati vektorini bildiradi. Shuningdek, ${ displaystyle f}$ va ${ displaystyle g_ {i}}$analitik vektor funktsiyalari ma'lum va ${ displaystyle d_ {j}}$ bo'ladi ${ displaystyle j ^ {th}}$ tizim uchun noma'lum buzilish elementi.

Kerakli nominal nuqtada yuqoridagi tizimdagi chiziqli bo'lmagan funktsiyalarni Teylor kengayishi bilan taxmin qilish mumkin

${ displaystyle f (x) simeq f (x_ {0}) + sum _ {k = 1} ^ { eta} { frac {1} {k!}} qisman f _ {[k]} o'rtada _ {x = x_ {0}} (x-x_ {0}) ^ {[k]}}$

qayerda ${ displaystyle kısmi f _ {[k]} mid _ {x = x_ {0}}}$ bo'ladi ${ displaystyle k ^ {th}}$ ning qisman hosilasi ${ displaystyle f (x)}$ munosabat bilan ${ displaystyle x}$ da ${ displaystyle x = x_ {0}}$ va ${ displaystyle x ^ {[k]}}$ belgisini bildiradi ${ displaystyle k ^ {th}}$ Kronecker mahsuloti.

Umumiylikni yo'qotmasdan, biz buni taxmin qilamiz ${ displaystyle x_ {0}}$ kelib chiqishi.

Teylorning taxminiy tizimini tizimga qo'llagan holda biz olamiz

${ displaystyle { dot {x}} simeq sum _ {k = 0} ^ { eta} A_ {k} x ^ {[k]} + sum _ {j = 1} ^ {m} sum _ {k = 0} ^ { eta} B_ {jk} x ^ {[k]} dj}$

qayerda ${ displaystyle A_ {k} = { frac {1} {k!}} kısmi f _ {[k]} mid _ {x = 0}}$ va ${ displaystyle B_ {jk} = { frac {1} {k!}} qisman g_ {j [k]} mid _ {x = 0}}$.

Shunday qilib, dastlabki holatlarning yuqori darajalari uchun quyidagi chiziqli tizim olinadi:

${ displaystyle { frac {d (x ^ {[i]})} {dt}} simeq sum _ {k = 0} ^ { eta -i + 1} A_ {i, k} x ^ { [k + i-1]} + sum _ _ j = 1} ^ {m} sum _ {k = 0} ^ { eta -i + 1} B_ {j, i, k} x ^ {[ k + i-1]} d_ {j}}$

qayerda${ displaystyle A_ {i, k} = sum _ {l = 0} ^ {i-1} I_ {n} ^ {[l]} otimes A_ {k} otimes I_ {n} ^ {[i -1-l]}}$va shunga o'xshash ${ displaystyle B_ {j, i, kappa} = sum _ {l = 0} ^ {i-1} I_ {n} ^ {[l]} otimes B_ {j, kappa} otimes I_ { n} ^ {[i-1-l]}}$.

Kronecker mahsulot operatorida ishlaydigan taxminiy tizim quyidagi shaklda taqdim etilgan

${ displaystyle { dot {x}} _ { otimes} simeq Ax _ { otimes} + sum _ {j = 1} ^ {m} [B_ {j} x _ { otimes} d_ {j} + B_ {j0} d_ {j}] + A_ {r}}$

qayerda${ displaystyle x _ { otimes} = { begin {bmatrix} x ^ {T} & x ^ {{[2]} ^ {T}} & ... & x ^ {{[ eta]} ^ {T} } end {bmatrix}} ^ {T}}$va ${ displaystyle A, B_ {j}, A_ {r}}$ va ${ displaystyle B_ {j, 0}}$ matritsalar (Hashimiy va Armau 2015) da aniqlangan.^[1]

Shuningdek qarang

• Qo'ng'iroq polinomlari
• Funktsiya tarkibi
• Shreder tenglamasi
• Kompozitsiya operatori

Adabiyotlar

• R Aldrovandi, Matematik fizikaning maxsus matritsalari: Stochastic, Circulant and Bell Matrices, World Scientific, 2001. (oldindan ko'rish)
• R. Aldrovandi, L. P. Freitas, Dinamik xaritalarning doimiy takrorlanishi, onlayn preprint, 1997 yil.
• P. Gralevich, K. Kovalski, Takrorlangan xaritalardan doimiy vaqt evolyutsiyasi va Carleman linearizatsiyasi, onlayn preprint, 2000 yil.
• K Kovalski va W-H Stib, Lineer bo'lmagan dinamik tizimlar va Carleman linearizatsiya, World Scientific, 1991. (oldindan ko'rish)
• D. Knut, Konvolyutsion polinomlar arXiv onlayn nashr, 1992 yil
• Jabotinskiy, Eri: Matritsalar tomonidan funktsiyalarning namoyishi. Faber polinomlariga murojaat qilish: Amerika Matematik Jamiyati Ishlari, jild. 4, № 4 (1953 yil avgust), 546–553 betlar Barqaror jstor-URL