WikiDer > Lie guruhlari va Lie algebralari lug'ati

Bu lug'at da qo'llanilgan terminologiya uchun matematik nazariyalari Yolg'on guruhlar va Yolg'on algebralar. Lie guruhlari va Lie algebralarining vakillik nazariyasidagi mavzular uchun qarang Vakillik nazariyasining lug'ati. Boshqa variantlar yo'qligi sababli, lug'at, shuningdek, ba'zi bir umumlashtirishlarni o'z ichiga oladi kvant guruhi.

Yolg'on guruhlar
Klassik guruhlar Umumiy chiziqli GL (n) Maxsus chiziqli SL (n) Ortogonal O (n) Maxsus ortogonal SO (n) Unitar U (n) Maxsus unitar SU (n) Simpektik Sp (n)
Simple Lie guruhlari Oddiy Yolg'on guruhlari ro'yxati Klassik An Bn Cn D.n Istisno G2 F4 E6 E7 E8
Boshqa yolg'on guruhlar Doira Lorents Puankare Norasmiy guruh Diffeomorfizm Loop Evklid
Yolg'on algebralar Yolg'on guruhi - Yolg'on algebra yozishmalari Eksponentsial xarita Qo'shma vakillik Qotillik shakli Indeks Yolg'on nuqtasi simmetriyasi Lie oddiy algebra
Semisimple Lie algebra Dynkin diagrammalari Cartan subalgebra Ildiz tizimi Veyl guruhi Haqiqiy shakl Komplekslashtirish Split Lie algebra Yilni algebra
Vakillik nazariyasi Yolg'on guruhining vakili Yolg'on algebra Lie algebralarining semisimplementi nazariyasi Eng katta vazn teoremasi Borel-Vayl-Bot teoremasi
Yolg'on guruhlar fizika Zarralar fizikasi va vakillik nazariyasi Lorents guruhi vakolatxonalari Puankare guruhi vakolatxonalari Galiley guruhi vakolatxonalari
Olimlar Sofus yolg'on Anri Puankare Vilgelm o'ldirish Élie Cartan Hermann Veyl Klod Chevalley Xarish-Chandra Armand Borel
Lug'at Yolg'on guruhlari jadvali
v t e

Izohlar:

Lug'at davomida, ${ displaystyle ( cdot, cdot)}$ belgisini bildiradi ichki mahsulot Evklidlar makonining E va ${ displaystyle langle cdot, cdot rangle}$ qayta tiklangan ichki mahsulotni bildiradi

${ displaystyle langle beta, alfa rangle = { frac {( beta, alfa)} {( alfa, alfa)}}}, forall alfa, beta in E.}$

A

abeliya

1. An abelyan Lie guruhi abel guruhi bo'lgan Lie guruhi.

2. An abeliyan algebra bu yolg'on algebra ${ displaystyle [x, y] = 0}$ har bir kishi uchun ${ displaystyle x, y}$ algebrada.

qo'shma

1. An Yolg'on guruhining qo'shma vakili:

${ displaystyle operatorname {Ad}: G dan operatorname {GL} ({ mathfrak {g}})}$

shu kabi ${ displaystyle operatorname {Ad} (g)}$ konjugatsiyaning identifikatsiya elementidagi differentsialdir ${ displaystyle c_ {g}: G dan G, x mapsto gxg ^ {- 1}}$.

2. An Lie algebrasining qo'shma tasviri Lie algebra tasviridir

${ displaystyle { textrm {ad}}: { mathfrak {g}} to { mathfrak {gl}} ({ mathfrak {g}})}$ qayerda ${ displaystyle { textrm {ad}} (x) y = [x, y]}$.

Ado

Ado teoremasi: Har qanday sonli o'lchovli Lie algebrasi subalgebra uchun izomorfdir ${ displaystyle { mathfrak {gl}} _ {V}}$ ba'zi bir cheklangan o'lchovli vektor maydoni V uchun.

afine

1. An afine Lie algebra Kac-Moody algebrasining ma'lum bir turi.

2. An affin Veyl guruhi.

analitik

1. An analitik kichik guruh

B

B

1.  (B, N) juftlik

Borel

1.  Armand Borel (1923 - 2003), shveytsariyalik matematik

2. A Borel kichik guruhi.

3. A Borel subalgebra maksimal echiladigan subalgebra.

4.  Borel-Bott-Vayl teoremasi

Bruhat

1.  Bruhat parchalanishi

C

Kartan

1.  Élie Cartan (1869 - 1951), frantsuz matematikasi

2. A Cartan subalgebra ${ displaystyle { mathfrak {h}}}$ yolg'on algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ qoniqtiradigan nilpotent subalgebra ${ displaystyle N _ { mathfrak {g}} ({ mathfrak {h}}) = { mathfrak {h}}}$.

3.  Erituvchanlik uchun karton mezon: Yolg'on algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ hal etilishi mumkin iff ${ displaystyle kappa ({ mathfrak {g}}, [{ mathfrak {g}}, { mathfrak {g}}]) = 0}$.

4.  Yarim soddaligi uchun karton mezon: (1) Agar ${ displaystyle kappa ( cdot, cdot)}$ noaniq, keyin ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ yarim sodda. (2) Agar ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ yarim sodda va asosiy maydon ${ displaystyle F}$ 0 xususiyatiga ega, keyin ${ displaystyle kappa ( cdot, cdot)}$ noaniq.

5. The Kartan matritsasi ildiz tizimining ${ displaystyle Phi}$ bu matritsa ${ displaystyle ( langle alpha _ {i}, alfa _ {j} rangle) _ {i, j = 1} ^ {n}}$, qayerda ${ displaystyle Delta = { alfa _ {1} ldots alpha _ {n} }}$ ning oddiy ildizlari to'plamidir ${ displaystyle Phi}$.

6.  Cartan kichik guruhi

7.  Karton parchalanishi

Casimir

Casimir o'zgarmas, universal o'ralgan algebraning taniqli elementi.

Klibsh-Gordan koeffitsientlari

Klibsh-Gordan koeffitsientlari

markaz

2. Ichki to'plamning markazlashtiruvchisi ${ displaystyle X}$ yolg'on algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ bu ${ displaystyle C _ { mathfrak {g}} (X): = {x in { mathfrak {g}} | [x, X] = {0 } }}$.

markaz

1. Yolg'on guruhining markazi bu markaz guruhning.

2. Yolg'on algebra markazi o'zi markazlashtiruvchisi: ${ displaystyle Z (L): = {x in { mathfrak {g}} | [x, { mathfrak {g}}] = 0 }}$

markaziy seriyalar

1. A tushayotgan markaziy qator (yoki pastki markaziy qator) - bu Lie algebrasining ideallar ketma-ketligi ${ displaystyle L}$ tomonidan belgilanadi ${ displaystyle C ^ {0} (L) = L, , C ^ {1} (L) = [L, L], , C ^ {n + 1} (L) = [L, C ^ { n} (L)]}$

2. An ortib borayotgan markaziy qator (yoki yuqori markaziy qator) - bu Lie algebra ideallari ketma-ketligi ${ displaystyle L}$ tomonidan belgilanadi ${ displaystyle C_ {0} (L) = {0 }, , C_ {1} (L) = Z (L)}$ (L markazi), ${ displaystyle C_ {n + 1} (L) = pi _ {n} ^ {- 1} (Z (L / C_ {n} (L)))}$, qayerda ${ displaystyle pi _ {i}}$ tabiiy gomomorfizmdir ${ displaystyle L dan L / C_ {n} (L)} gacha$

Chevalley

1.  Klod Chevalley (1909 - 1984), frantsuz matematikasi

2. A Chevalley asoslari a asos tomonidan qurilgan Klod Chevalley hamma mol-mulk bilan tuzilish konstantalari butun sonlar. Chevalley ushbu asoslardan analoglarini qurish uchun foydalangan Yolg'on guruhlar ustida cheklangan maydonlar, deb nomlangan Chevalley guruhlari.

murakkab aks ettirish guruhi

murakkab aks ettirish guruhi

coroot

coroot

Kokseter

1.  H. S. M. Kokseter (1907 - 2003), Britaniyada tug'ilgan Kanadalik geometr

2.  Kokseter guruhi

3.  Kokseter raqami

D.

olingan algebra

1. The yolg'on algebra algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ bu ${ displaystyle [{ mathfrak {g}}, { mathfrak {g}}]}$. Bu subalgebra (aslida ideal).

2. Olingan qator - bu Lie algebra ideallari ketma-ketligi ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ olingan algebralarni qayta-qayta olish yo'li bilan olingan; ya'ni, ${ displaystyle D ^ {0} { mathfrak {g}} = { mathfrak {g}}, D ^ {n} { mathfrak {g}} = D ^ {n-1} { mathfrak {g} }}$.

Dinkin

1. Evgeniy Borisovich Dinkin (1924 - 2014), sovet va amerikalik matematik

2.  

Dynkin diagrammalari

Dynkin diagrammalari.

E

kengaytma

Aniq ketma-ketlik ${ displaystyle 0 to { mathfrak {g}} ' to { mathfrak {g}} to { mathfrak {g}} ^ {' '} to 0}$ yoki ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ deyiladi a Yolg'on algebra kengaytmasi ning ${ displaystyle { mathfrak {g}} ^ {''}}$ tomonidan ${ displaystyle { mathfrak {g}} '}$.

eksponent xarita

The eksponent xarita Yolg'on guruhi uchun G bilan ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ xarita ${ displaystyle { mathfrak {g}} dan G} gacha$ bu gomomorfizm emas, balki ma'lum bir universal xususiyatni qondiradi.

eksponent

E6, E7, E7½, E8, En, Favqulodda yolg'on algebra

F

bepul algebra

F

F4

asosiy

Uchun "Veylning asosiy kamerasi", qarang #Veyl.

G

G

G2

umumlashtirilgan

1. uchun "Umumiy karton matritsasi", qarang #Kartan.

2. uchun "Umumlashtirilgan Kac-Moody algebra", qarang # Kac - Moody algebra.

3. uchun "Umumlashtirilgan Verma moduli", qarang #Verma.

H

homomorfizm

1. A Yolg'on guruhi gomomorfizmi guruh homomorfizmi bo'lib, u ham silliq xaritadir.

2. A Yolg'on algebra homomorfizmi chiziqli xarita ${ displaystyle phi: { mathfrak {g}} _ {1} to { mathfrak {g}} _ {2}}$ shu kabi ${ displaystyle phi ([x, y]) = [ phi (x), phi (y)] , for all x, y in { mathfrak {g}} _ {1}.}$

Xarish-Chandra

1.  Xarish-Chandra, (1923 - 1983), hind amerikalik matematik va fizik

2.  Xarish-Chandra gomomorfizmi

eng yuqori

1. The eng katta vazn teoremasi, eng yuqori og'irliklarni ko'rsatib, kamaytirilmaydigan tasavvurlarni tasniflang.

2.  eng yuqori vazn

3.  eng og'ir vaznli modul

Men

ideal

An ideal yolg'on algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ pastki bo'shliqdir ${ displaystyle { mathfrak {g '}}}$ shu kabi ${ displaystyle [{ mathfrak {g '}}, { mathfrak {g}}] subseteq { mathfrak {g'}}.}$ Ring nazariyasidan farqli o'laroq, chap ideal va o'ng idealni farqlash mumkin emas.

indeks

Yolg'on algebra ko'rsatkichi

o'zgarmas konveks konus

An o'zgarmas konveks konus ichki avtomorfizmlar ostida o'zgarmas bo'lgan, ulangan Lie guruhining Lie algebrasidagi yopiq konveks konusdir.

Ivasava parchalanishi

Ivasava parchalanishi

J

Jakobining o'ziga xosligi

1.  

Karl Gustav Yakob Jakobi

Karl Gustav Yakob Jakobi (1804 - 1851), nemis matematikasi.

2. Ikkilik amal berilgan ${ displaystyle [,]: V ^ {2} dan V} gacha$, Jakobining o'ziga xosligi davlatlar: [[x, y], z] + [[y, z], x] + [[z, x], y] = 0.

K

Kac-Moody algebra

Kac-Moody algebra

Qotillik

1.  Vilgelm o'ldirish (1847 - 1923), nemis matematikasi.

2. The Qotillik shakli yolg'on algebra bo'yicha ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ tomonidan belgilanadigan nosimmetrik, assotsiativ, bilinear shakl ${ displaystyle kappa (x, y): = { textrm {Tr}} ({ textrm {ad}} , x , { textrm {ad}} , y) for all x, y { mathfrak {g}}} da$.

Kirillov

Kirillov belgilar formulasi

L

Langlendlar

Langlandlarning parchalanishi

Langlands dual

Yolg'on

1.  

Sofus yolg'on

Sofus yolg'on (1842 - 1899), a Norvegiyalik matematik

2. A Yolg'on guruh silliq manifoldning mos keladigan tuzilishiga ega bo'lgan guruhdir.

3. A Yolg'on algebra vektor maydoni ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ maydon ustida ${ displaystyle F}$ ikkilik operatsiya bilan [·, ·] (. deb nomlanadi Yolg'on qavs yoki qisqartirish. qavs), bu quyidagi shartlarni qondiradi: ${ displaystyle forall a, b in F, x, y, z in { mathfrak {g}}}$,

1. ${ displaystyle [ax + by, z] = a [x, z] + b [y, z]}$ (bilinmaslik)
2. ${ displaystyle [x, x] = 0}$ (o'zgaruvchan)
3. ${ displaystyle [[x, y], z] + [[y, z], x] + [[z, x], y] = 0}$ (Jakobining o'ziga xosligi)

4.  Yolg'on guruhi - Yolg'on algebra yozishmalari

5.  Yolg'on teoremasi

Ruxsat bering ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ cheklangan o'lchovli kompleks bo'lishi hal etiladigan Lie algebra ustida algebraik yopiq maydon xarakterli ${ displaystyle 0}$va ruxsat bering ${ displaystyle V}$ nolga teng bo'lmagan cheklangan o'lchovli bo'ling vakillik ning ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$. Keyin element mavjud ${ displaystyle V}$ bu bir vaqtning o'zida xususiy vektor ning barcha elementlari uchun ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$.

6.  Compact Lie guruhi.

7.  Semisimple Lie guruhi; qarang #emisimple.

Levi

Levi parchalanishi

N

nolpotent

1. A nilpotent Lie guruhi.

2. A nilpotent yolg'on algebra bu yolg'on algebra nolpotent ideal sifatida; ya'ni ba'zi kuch nolga teng: ${ displaystyle [{ mathfrak {g}}, [{ mathfrak {g}}, [{ mathfrak {g}}, dots, [{ mathfrak {g}}, { mathfrak {g}}] nuqta]]] = 0}$.

3. A nilpotent element yarim semple Lie algebra^[1] element hisoblanadi x shundayki qo'shma endomorfizm ${ displaystyle ad_ {x}}$ nilpotent endomorfizmdir.

4. A nilpotent konus

normalizator

Subspace normalizatori ${ displaystyle K}$ yolg'on algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ bu ${ displaystyle N _ { mathfrak {g}} (K): = {x in { mathfrak {g}} | [x, K] subseteq K }}$.

M

maksimal

1. uchun "maksimal ixcham kichik guruh", qarang # ixcham.

2. uchun "maksimal torus", qarang #torus.

P

parabolik

1.  Parabolik kichik guruh.

2.  Parabolik subalgebra.

ijobiy

Uchun "ijobiy ildiz", qarang #ijobiy.

Q

kvant

kvant guruhi.

kvantlangan

kvantlangan zarf algebra.

R

radikal

1. The Yolg'on guruhining radikal.

2. The Lie algebra radikalidir ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ ning eng katta (ya'ni noyob maksimal) echiladigan idealdir ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$.

haqiqiy

haqiqiy shakl.

reduktiv

1. A reduktiv guruh.

2. A reduktiv Lie algebra.

aks ettirish

A aks ettirish guruhi, aks ettirish natijasida hosil bo'lgan guruh.

muntazam

1. A Lie algebrasining oddiy elementi.

2. Ildiz tizimiga nisbatan muntazam element.

Ruxsat bering ${ displaystyle Phi}$ ildiz tizimi bo'ling. ${ displaystyle gamma in E}$ muntazam deb nomlanadi ${ displaystyle ( gamma, alpha) neq 0 , forall gamma in Phi}$.

Oddiy ildizlarning har bir to'plami uchun ${ displaystyle Delta}$ ning ${ displaystyle Phi}$, oddiy element mavjud ${ displaystyle gamma in E}$ shu kabi ${ displaystyle ( gamma, alpha)> 0 , forall gamma in Delta}$, aksincha har bir doimiy uchun ${ displaystyle gamma}$ noyob ildizlar to'plami mavjud ${ displaystyle Delta ( gamma)}$ oldingi shart bajaradigan darajada ${ displaystyle Delta = Delta ( gamma)}$. Buni quyidagi tarzda aniqlash mumkin: ruxsat bering ${ displaystyle Phi ^ {+} ( gamma) = { alpha in Phi | ( alpha, gamma)> 0 }}$. Elementni chaqiring ${ displaystyle alpha}$ ning ${ displaystyle Phi ^ {+} ( gamma)}$ agar ajraladigan bo'lsa ${ displaystyle alpha = alfa '+ alfa' '}$ qayerda ${ displaystyle alpha ', alfa' ' in Phi ^ {+} ( gamma)}$, keyin ${ displaystyle Delta ( gamma)}$ ning ajralmas elementlarining to'plamidir ${ displaystyle Phi ^ {+} ( gamma)}$

ildiz

1.  yarim semple Lie algebra ildizi:

Ruxsat bering ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ yarim yarim oddiy Lie algebra bo'ling, ${ displaystyle { mathfrak {h}}}$ ning Cartan subalgebra bo'lishi ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$. Uchun ${ displaystyle alpha in { mathfrak {h}} ^ {*}}$, ruxsat bering ${ displaystyle { mathfrak {g _ { alpha}}}: = {x in { mathfrak {g}} | [h, x] = alfa (h) x , forall h in { mathfrak {h}} }}$. ${ displaystyle alpha}$ ning ildizi deyiladi ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ agar u nolga teng bo'lsa va ${ displaystyle { mathfrak {g _ { alpha}}} neq {0 }}$

Barcha ildizlarning to'plami bilan belgilanadi ${ displaystyle Phi}$ ; u ildiz tizimini tashkil qiladi.

2.  Ildiz tizimi

Ichki to‘plam ${ displaystyle Phi}$ Evklidlar makonining ${ displaystyle E}$ agar u quyidagi shartlarga javob bersa, ildiz tizimi deyiladi:

• ${ displaystyle Phi}$ cheklangan, ${ displaystyle { textrm {span}} ( Phi) = E}$ va ${ displaystyle 0 notin Phi}$.
• Barcha uchun ${ displaystyle alpha in Phi}$ va ${ displaystyle c in mathbb {R}}$, ${ displaystyle c alpha in Phi}$ iff ${ displaystyle c = pm 1}$.
• Barcha uchun ${ displaystyle alfa, beta in Phi}$, ${ displaystyle langle alpha, beta rangle}$ butun son
• Barcha uchun ${ displaystyle alfa, beta in Phi}$, ${ displaystyle S _ { alpha} ( beta) in Phi}$, qayerda ${ displaystyle S _ { alpha}}$ giperplane orqali normal aks ettirishdir ${ displaystyle alpha}$, ya'ni ${ displaystyle S _ { alpha} (x) = x- langle x, alpha rangle alpha}$.

3.  Ildiz ma'lumotlari

4. Ildiz tizimining ijobiy ildizi ${ displaystyle Phi}$ oddiy ildizlar to'plamiga nisbatan ${ displaystyle Delta}$ ning ildizi ${ displaystyle Phi}$ elementlarining chiziqli birikmasi bo'lgan ${ displaystyle Delta}$ salbiy bo'lmagan koeffitsientlar bilan.

5. Ildiz tizimining salbiy ildizi ${ displaystyle Phi}$ oddiy ildizlar to'plamiga nisbatan ${ displaystyle Delta}$ ning ildizi ${ displaystyle Phi}$ elementlarining chiziqli birikmasi bo'lgan ${ displaystyle Delta}$ ijobiy bo'lmagan koeffitsientlar bilan.

6. uzun ildiz

7. qisqa ildiz

8. ildiz tizimiga teskari: Ildiz tizimi berilgan ${ displaystyle Phi}$. Aniqlang ${ displaystyle alfa ^ {v} = { frac {2 alfa} {( alfa, alfa)}}}$, ${ displaystyle Phi ^ {v} = { alfa ^ {v} | alfa in Phi }}$ ildiz tizimiga teskari deb ataladi.

${ displaystyle Phi ^ {v}}$ yana ildiz tizimidir va xuddi shunday Weyl guruhiga ega ${ displaystyle Phi}$.

9. ildiz tizimining asosi: "oddiy ildizlar to'plami" ning sinonimi

10. ikkilamchi ildiz tizimi: "ildiz tizimiga teskari" so'zining sinonimi

S

Serre

Serr teoremasi (cheklangan qisqartirilgan) ildiz tizimi berilganligini ta'kidlaydi ${ displaystyle Phi}$, Ildiz tizimi bo'lgan noyob (bazani tanlashgacha) Lie algebrasi mavjud ${ displaystyle Phi}$.

oddiy

1. A oddiy Lie guruhi abeliya bo'lmagan, noan'anaviy ravishda bog'langan oddiy kichik guruhlarga ega bo'lmagan birlashtirilgan Lie guruhi.

2. A oddiy algebra yolg'on algebra, u abelian emas va faqat ikkita idealga ega, o'zi va ${ displaystyle {0 }}$.

3.  shunchaki bog'langan guruh (oddiy Lie guruhi, shunchaki Dynkin diagrammasi ko'p qirrali bo'lmagan holda bog'langan).

4.  oddiy ildiz. Ichki to‘plam ${ displaystyle Delta}$ ildiz tizimining ${ displaystyle Phi}$ quyidagi shartlarga javob beradigan bo'lsa, oddiy ildizlar to'plami deb ataladi:

• ${ displaystyle Delta}$ ning chiziqli asosidir ${ displaystyle E}$.
• Ning har bir elementi ${ displaystyle Phi}$ ning elementlarining chiziqli birikmasi ${ displaystyle Delta}$ Hammasi salbiy, ham umuman ijobiy bo'lmagan koeffitsientlar bilan.

5. Oddiy Lie algebralarining tasnifi

Klassik yolg'on algebralari:

Maxsus chiziqli algebra	${ displaystyle A_ {l} (l geq 1)}$	${ displaystyle l ^ {2} + 2l}$	${ displaystyle { mathfrak {sl}} (l + 1, F) = {x in { mathfrak {gl}} (l + 1, F) | Tr (x) = 0 }}$ (izsiz matritsalar)
Ortogonal algebra	${ displaystyle B_ {l} (l geq 1)}$	${ displaystyle 2l ^ {2} + l}$	${ displaystyle { mathfrak {o}} (2l + 1, F) = {x in { mathfrak {gl}} (2l + 1, F) | sx = -x ^ {t} s, s = { begin {pmatrix} 1 & 0 & 0 0 & 0 & I_ {l} 0 & I_ {l} & 0 end {pmatrix}} }}$
Simpektik algebra	${ displaystyle C_ {l} (l geq 2)}$	${ displaystyle 2l ^ {2} -l}$	${ displaystyle { mathfrak {sp}} (2l, F) = {x in { mathfrak {gl}} (2l, F) | sx = -x ^ {t} s, s = { begin { pmatrix} 0 va I_ {l} - I_ {l} & 0 end {pmatrix}} }}$
Ortogonal algebra	${ displaystyle D_ {l} (l geq 1)}$	${ displaystyle 2l ^ {2} + l}$	${ displaystyle { mathfrak {o}} (2l, F) = {x in { mathfrak {gl}} (2l, F) | sx = -x ^ {t} s, s = { begin { pmatrix} 0 va I_ {l} I_ {l} & 0 end {pmatrix}} }}$

Favqulodda yolg'on algebralari:

Ildiz tizimi	o'lchov
G2	14
F4	52
E6	78
E7	133
E8	248

yarim oddiy

1. A semisimple Lie group

2. A yarim semple Lie algebra nolga teng bo'lmagan abeliyan idealga ega bo'lmagan noldan iborat Lie algebraidir.

3. A yarim oddiy element Lie algebra yarim semplidir

hal etiladigan

1. A hal qilinadigan Yolg'on guruhi

2. A hal etiladigan Lie algebra yolg'on algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ shu kabi ${ displaystyle D ^ {n} { mathfrak {g}} = 0}$ kimdir uchun ${ displaystyle n geq 0}$; qayerda ${ displaystyle D { mathfrak {g}} = [{ mathfrak {g}}, { mathfrak {g}}]}$ ning olingan algebrasini bildiradi ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$.

Split

Stiefel

Stifel diagrammasi ixcham bog'langan Lie guruhining.

subalgebra

Subspace ${ displaystyle { mathfrak {g '}}}$ yolg'on algebra ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ ning subalgebra deb ataladi ${ displaystyle { mathfrak {g}}}$ agar u qavs ostida yopilgan bo'lsa, ya'ni. ${ displaystyle [{ mathfrak {g '}}, { mathfrak {g'}}] subseteq { mathfrak {g '}}.}$

T

Ko'krak

Ko'krak qafasi.

toral

1.  toral Lie algebra

2. maksimal toral subalgebra

U

• Unitar nayrang

V

• Verma moduli

V

Veyl

1.  Hermann Veyl (1885 - 1955), nemis matematikasi

2. A Veyl xonasi tarkibidagi to‘ldiruvchining bog‘langan tarkibiy qismlaridan biridir V, ildiz vektorlariga ortogonal bo'lgan giperplanlar olib tashlanganida, ildiz tizimi aniqlangan haqiqiy vektor maydoni.

3. The Weyl belgilar formulasi oddiy Lie guruhlarining qisqartirilmaydigan murakkab tasavvurlari belgilarini yopiq shaklda beradi.

4.  Veyl guruhi: Ildiz tizimining Weyl guruhi ${ displaystyle Phi}$ ning ortogonal chiziqli transformatsiyalarining (albatta cheklangan) guruhidir ${ displaystyle E}$ odatdagi gipermetallar orqali aks ettirish natijasida hosil bo'ladi ${ displaystyle Phi}$

Adabiyotlar

• Burbaki, N. (1981), Guruhlar va Algèbres de Lie, Éléments de Mathématique, Hermann
• Erdmann, Karin & Uayldon, Mark. Yolg'on algebralariga kirish, 1-nashr, Springer, 2006 yil. ISBN 1-84628-040-0
• Hamfreyz, Jeyms E. Yolg'on algebralari va vakillik nazariyasiga kirish, Ikkinchi bosib chiqarish, qayta ko'rib chiqilgan. Matematikadan aspirantura matnlari, 9. Springer-Verlag, Nyu-York, 1978 yil. ISBN 0-387-90053-5
• Jeykobson, Natan, Yolg'on algebralar, 1962 yilgi asl nusxaning respublikasi. Dover Publications, Inc., Nyu-York, 1979 yil. ISBN 0-486-63832-4
• Kac, Viktor (1990). Cheksiz o'lchovli yolg'on algebralari (3-nashr). Kembrij universiteti matbuoti. ISBN 0-521-46693-8.
• Klaudio Procesi (2007) Yolg'on guruhlari: invariantlar va vakillik orqali yondoshish, Springer, ISBN 9780387260402.
• Serre, Jan-Per (2000), Algèbres de Lie yarim sodda komplekslar [Murakkab Semisimple Lie Algebras], tarjima qilgan Jons, G. A., Springer, ISBN 978-3-540-67827-4.
• J.-P. Serre, "Yolg'on algebralari va yolg'on guruhlari", Benjamin (1965) (Frantsuz tilidan tarjima qilingan)